Vragen stellen vanuit mildheid is de sleutel tot verbinding en verandering.
Gedrag is een wonderlijk fenomeen!
Wat herken je over het gedrag van jezelf of een ander:
- Voel jij je wel eens onbegrepen?
- Of snap je soms met de beste wil van de wereld het gedrag van een ander niet?
- Over welk gedrag van anderen verbaas jij je het meeste? Iets wat een familie lid, vriend of een collega op het werk zegt of doet?
- Wie of wat levert jou de meeste irritatie op? Is dat onbeleefd gedrag van iemand, afsnijden in het verkeer, grof taalgebruik of ‘gesis’ als je voorbij loopt?
Natuurlijk word je ook regelmatig blij van wat iemand doet. Althans, dat hoop ik voor je.
Wat moet iemand zeggen of doen waardoor bij jou een positieve reactie wordt opgeroepen?
Wie heeft je recentelijk aangenaam verrast? En waardoor kwam dat?
Wanneer wat je eigenlijk voor het laatst blij verrast door jezelf? En wil je daar misschien nog iets meer mee doen?
Oordelen is geen effectief middel om te groeien als mens!
Herken je wel eens een kritisch stemmetje in jouw hoofd wat commentaar geeft op iets wat je net zelf hebt gedaan? “Nou zeg, dat had ook wel wat vriendelijker gemogen”. Of: “Sukkel, nou doe je het weer”! En niets menselijks is ons vreemd. Net als ik geeft jij vast ook wel eens kritisch commentaar op een ander. De vraag is steeds: “wat is het effect?” en “is het functioneel of niet om mijn gewenste resultaat te behalen?’ Want ja, met welke bedoeling doe ik dit gedrag? Ik mag dan wel een positief intentie hebben met kritiek én de vraag blijft of het ook werkt. Zo niet, dan wordt het tijd om flexibel te zin in mijn gedrag.
Één ding heb ik de afgelopen jaren wel geleerd. Mensen hebben allemaal de behoefte om gezien, gehoord en begrepen te worden. Rutger Bregman heeft een mooi boek geschreven over het feit dat de meeste mensen deugen. Ook al is het gedrag niet altijd handig. En is gedrag soms volstrekt onaanvaardbaar. Dan is het zaak grenzen aan te geven, aan te spreken op gedrag en ondertussen de persoon ‘heel’ te laten. Respect te hebben voor het wereldmodel van de ander. Zelfs al ben je het daar volstrekt niet mee eens.
Het grootste gedeelte van ons gedrag komt onbewust tot stand.
De Titanic
Heb je de film gezien?
Het verhaal van de Titanic ken je vast wel. Het prachtige schip de Titanic – dat niet kon zinken – is toch gezonken door een aanvaring met een ijsberg. Het boeiende van een ijsberg is dat het onzichtbare deel onder water vele malen groter is dan het zichtbare deel. De impact van het onzichtbare deel is enorm.
Wij mensen hebben ook zo’n gigantisch groot en onzichtbaar deel. We kennen het zelf vaak maar beperkt. En van de andere mensen om ons heen weten we nog veel minder. Terwijl dat onzichtbare deel wel voor een groot deel bepalend is voor het gedrag van onszelf en de ander. Juist die onbekendheid met die onzichtbare delen zorgt ervoor dat we als mens elkaar niet goed begrijpen.
Onbekend maakt onbemind.
Sterker nog, die onzichtbare delen zorgen er ook regelmatig voor dat we een aanvaring met een ander krijgen. Als we gaan gedachten lezen, invullen, een mening of zelfs een oordeel hebben over een ander dan gaat het vaak mis. Check dit komische filmpje eens:
Vragen stellen in plaats van dingen in te vullen voor de ander is dé manier om te zorgen dat we elkaar kwijt niet kwijtraken.
Meningen blokkeren communicatie en vragen verbinden.
Wil je leren gedrag te begrijpen?
Het mooie van het NLP Communicatie Model is dat het je meer inzicht verschaft in ‘hoe’ gedrag tot stand komt. Het is een prachtig hulpmiddel om te onderzoeken wat maakt dat iemand doet wat hij of zij doet. Wat iemand belangrijk vindt en waar we rekening mee willen houden om elkaar te vinden.
Mensen beïnvloeden elkaar continu met (non-verbale) informatie. Vaak hebben we geen idee wat de impact daarvan is als deze informatie onder de oppervlakte wordt verwerkt. Als de informatie binnenkomt dan wordt er sowieso al heel veel weggelaten, vervormd en gegeneraliseerd. Dat doen we allemaal anders op basis van filters die net zo uniek zijn als onze vingerafdruk. Niemand filtert zo als jij!! Dan hebben we ook nog eens een aantal persoonlijke filters zoals herinneringen, overtuigingen en waarden die gevormd zijn door ons hele leven tot nu toe. Dat filteren van informatie en er zelf betekenis aan geven gaat voor het grootste deel onbewust. We creëren zo onze eigen gedachten en onze eigen werkelijkheid. Zo hebben we allemaal onze eigen subjectieve werkelijkheid.
Veel mensen begrijpen regelmatig hun eigen gedrag niet eens. Laat staan dat van een ander. Om onszelf en anderen beter te begrijpen vraagt onderzoeken, vragen stellen, de dialoog open houden. Zodat we onszelf en de ander beter leren kennen. Zodra we een oordeel geven over onszelf of de ander dan komt de ‘kramp’ in de communicatie. En gaan de overlevings mechanismen ‘fight, flight or freeze’ in werking. Het stress peil gaat omhoog en de CRASH State ligt op de loer. De verbinding met onszelf en anderen gaat verloren.
Vragen verbinden.
Het is makkelijk om mensen in hokjes te stoppen. Het creëert een schijn veiligheid. Veel waardevoller is het om vragen te stellen. Zodat we elkaar beter leren kennen.
Wie zou jij wat willen vragen?
