Ben jij je bewust van jouw aannames?
Bewust en vooral onbewust nemen we heel veel dingen aan in het leven. Soms meegekregen tijdens de opvoeding en soms gebaseerd op eerdere levenservaringen. Deze aannames helpen om ons wereldbeeld kloppend te maken en/of te houden. Mensen houden van duidelijkheid en als ik iets aanneem dan weet ik in ieder geval waar ik aan toe ben. Het is echter maar zeer de vraag of het ook altijd handig is. Het zou zo maar eens kunnen dat je ‘eigenaar’ bent van een aantal vooronderstellingen waar je last van hebt of die tegen je werken om als mens te groeien.
Bewustwording geeft een nieuwe keuze.
Werkt iets voor je of niet? Werkt het voor de mensen om je heen? Voor je partner, familie, vrienden en collega’s? En als het niet voor je werkt wat wil je daar dan voor in de plaats? Stel dat ik er vanuit ga dat iets voor mij niet is weggelegd. Bijvoorbeeld: “De baan van mijn dromen die krijg ik toch nooit” of “mijn baas begrijpt me toch nooit”. Nooit? Hoe weet je dat dit waar is? Wat is de impact van deze gedachte?
In het navolgende filmpje zie je zo maar wat voorbeelden uit het dagelijkse leven. De impact van vooronderstellingen is enorm en we hebben ze allemaal.
NLP gaat uit van een aantal vooronderstellingen (aannames) die voor waar worden aangenomen. Niet omdat het wetenschappelijk is bewezen. Wel omdat het denken en handelen vanuit bepaalde vooronderstellingen belangrijke hulpbronnen zijn om gewenste resultaten te behalen. Positieve vooronderstellingen creëren een mindset en stemming die de kans vergroten om onze vermogens optimaal te benutten en zo effectiever te communiceren en handelen. Ik geef een paar voorbeelden:
Drie belangrijke NLP vooronderstellingen zijn:
- De kaart is niet het gebied. Een plattegrond kan handig zijn om mijn weg te vinden in een stad waar ik voor het eerst kom. En als de plattegrond erg verouderd is en de stad flink veranderd dan is het nog maar de vraag of ik op de plaats van mijn bestemming kom. Wij mensen zijn kaartenmakers. Die kaarten noemen we ook wel de waarheid of werkelijkheid. Het is goed om te weten dat het ‘slechts’ onze eigen ‘subjectieve werkelijkheid‘ is. En dat ieder mens zijn eigen werkelijkheid creëert. Zo maken we ook kaarten van onze ouders, partner, kinderen, vrienden etc.
Stel ik ontmoet een klasgenoot van 20 jaar geleden. Is die persoon nog steeds dezelfde persoon als 20 jaar geleden? Nee, natuurlijk niet. Goed om mij te realiseren want mijn kaart over die persoon is flink verouderd. Mensen veranderen continu dus het is verstandig om ‘hoe’ we over mensen denken (onze kaart van die persoon) te baseren op het hier en nu en niet ervaringen van vroeger op deze persoon te plakken. Iemand die vroeger een ‘pestkop’ was is nu misschien wel heel erg veranderd en juist heel sociaal en empatisch geworden. - Mislukking bestaat niet, alleen feedback. Kleine kinderen leren door vallen en opstaan. Ze experimenteren en zijn niet bezig met zichzelf te bekritiseren of te checken wat anderen van ze vinden. Jammer genoeg verandert dit al snel. Een fout wordt al snel als een mislukking ‘gelabeld’. Terwijl je het ook als een leerervaring kunt beschouwen. Thomas Edison heeft duizenden uitvindingen op zijn naam staan waaronder die van de gloeilamp. Wat zou er gebeuren als uitvinders zich zouden laten ‘domineren’ door mislukkingen. Zouden we dan licht hebben? Vliegen? Of mobiel kunnen bellen? Dacht het niet.
- Respect voor iemands model van de wereld. Mijn werkelijkheid is niet beter of slechter dan die van jou. Als mensen overtuigd zijn van hun werkelijkheid en gelijk willen hebben dan komt er vaak strijd. Welles-nietes. Wie heeft nou gelijk? Soms blijven mensen zo vasthouden aan hun eigen gelijk dat het ten koste gaat van hun geluk. Wel eens een koppig iemand ontmoet? Iemand die niet open staat voor de mening van een ander? Wat doet dat met het contact? Het resultaat zie je in programma’s zoals het familie diner. Een broer en zus in de nadagen van hun leven. Ze houden van elkaar en hebben elkaar al jaren niet meer gesproken. En waarover gaat de ruzie? Over een kleinigheid waar ze zich zo aan vasthouden dat de liefde niet meer kan stromen.
Respect hebben voor wat iemand anders vindt dat betekent niet dat je de ander gelijk dient te geven. Jouw mening is ook van belang. Je kunt het er over eens zijn dat je het oneens bent en dat is ook oké.
In NLP boeken en opleidingen komen meestal zo’n 15 vooronderstellingen voorbij. En er zijn er natuurlijk veel meer.
Welke vooronderstellingen ken jij van jezelf?
Heb je vooronderstellingen waarvan je merkt dat ze je niet ondersteunen om je doelen te bereiken? Welke zou je willen veranderen? Gun jezelf wat tijd voor reflectie en door bewust te worden van je ‘automatische piloot’ in denken, heb je de mogelijkheid om opnieuw te kiezen. En ik nodig je ook van harte uit om eens te gaan experimenteren met bovenstaande 3 NLP vooronderstellingen. Wat zou er gebeuren als je deze voor waar houdt en in jezelf integreert? Kan is groot dat je aangenaam verrast zal zijn door het effect.
Ken je trouwens de metafoor van een man die op weg was naar het theater en de weg kwijt was? Hij vroeg aan een man die hij onderweg tegen kwam: “Meneer, hoe kom ik in het Concertgebouw”? Waarop de man zei: “oefenen, oefenen en nog eens oefenen”.
